Tijdens mijn verblijf in Letland las ik woorden van Efrem de Syriër, een bijzondere heilige van de jonge Kerk. Hij heeft een boodschap die ook voor ons van belang is. ‘Wat je mocht ontvangen is jouw deel. Wat overblijft is een erfenis voor later. En geef de moed niet op voor iets dat je alleen beetje bij beetje kunt opnemen.’ Zijn wij niet een deeltje van de liefde in actie? Geloven is immers liefde in actie…en dat gaat beetje bij beetje.
In een commentaar op de lezingen van deze zondag wordt gesteld dat iedere mens gelooft. Het geloof is niet het unieke eigendom van een godsdienst, aldus de schrijver. Geloven doe je in de ander met een kleine en met een hoofdletter ofwel in de medemens en in God. Het geloven begint met het vertrouwen in de medemens of de ander. Om daarna, met vallen en opstaan, te geloven in God door Hem in Jezus in je leven toe te laten en Hem te omarmen. Het geloof begint als een mosterdzaadje, zegt Jezus in het Evangelie, om daarna een grote struik te worden waarin de vogels zich nestelen en veilig of thuis weten…
Daarvoor is, meen ik, de houding van een kind nodig. Een kind zoals die volwassen man die ik in een park in Riga met een grote glimlach op zijn mond, met een grote suikerspin zag rondlopen. Hij voelde zich helemaal gelukkig of thuis immers ‘Thuis is waar je niet hoeft te doen alsof’. Het zijn deze woorden uit een boek over een gebroken gezin die tot mij spraken, eveneens tijdens mijn vakantie…
- de profeet Habakuk (1, 2-3;2, 2-4) roept op tot een geworteld zijn in God;
- de 2e brief van de apostel Paulus aan Timotheüs (1, 6-8.13-14) roept op om te getuigen van Jezus Christus;
- het evangelie volgens Lucas (16, 19-31) spreekt Jezus over het geloof als dienst.
De kleine profeet Habakuk treedt op in het laatste deel van de zevende eeuw voor Christus. Hij spreekt over de dreigende inval van de Chaldeeën, dat zijn de legers van de koning van Babylonië, die de macht heeft overgenomen in Assyrië. Wie is deze boodschapper van God? Er is gedacht aan een Joodse prins in ballingschap in het genoemde Assyrië maar ook aan een tijdgenoot van de profeet Jeremia. Het meest waarschijnlijk echter is dat hij een leerling is van de profeet Jesaja alsook een leviet. De profeet spreekt immers over koorzang en dat mochten alleen de levieten doen in de Tempel van Jeruzalem. Habakuk ontvangt een visioen van God. Tot twee keer toe wordt ‘hoe lang nog’ gezegd en daaropvolgend wordt tot drie keer toe het ‘waarom’ geroepen. Dit alles in relatie tot een tevergeefs gebed tot God en het lijden en het geweld dat het volk zal treffen. Het visioen is een waarschuwing. Het onheil nadert en het is geen loos alarm want het zal komen op de vastgestelde tijd, aldus de profeet. Degenen die zich niet storen aan het verbond met God of doen alsof, dat zijn de ondeugd-zamen, zullen geen standhouden. De rechtvaardigen die in geloof leven, echter wel. De alarmbel die klinkt is een oproep om God binnen te laten en om Hem te omarmen in geloof, zelfs als dit zo klein is als een mosterdzaadje. Of met het voorbeeld van de suikerspin in gedachten, wordt als een kind dat zich zoals de man in het park, thuis of veilig weet bij God…
Het Evangelie begint met een dialoog tussen Jezus en zijn apostelen die Hem vragen om hen meer geloof te geven. Het is zoiets als een biddend verlangen. Hij antwoordt kernachtig met de woorden: ‘Als jullie een geloof hadden zoals een mosterdzaadje, dan zouden jullie tot de moerbeiboom zeggen…’ Het komt er op neer dat Jezus hen vraagt om vertrouwen te hebben in Hem of beter gezegd, zich zeker te weten van zijn nabijheid en hulp op de weg van het geloof. Hij lijkt hen ook te zeggen: “Geef de moed niet op voor iets dat je alleen beetje bij beetje kunt opnemen.’ Na deze woorden houdt Hij hen, en ons, de parabel van de verhouding tussen de knecht en zijn heer voor. Van daaruit beoogt Jezus om de goede geloofshouding van de apostelen, en van ons, te typeren als het dienstbaar zijn van de liefde in actie naar zowel de medemens als naar God toe. De zoon van God was hierin het voorbeeld bij uitstek als de dienaar van de dienaren. Jezus werd hiervoor als een mensenkind geboren uit zijn Moeder, de Maagd Maria die in geloof God binnenliet en omarmde…
Hoe kunnen wij deze geloofshouding eigen maken en onderhouden? Hierop wordt door de apostel Paulus in zijn tweede brief aan zijn geestelijke zoon, Timotheüs, een antwoord gegeven. Zij is mogelijk door Paulus gedurende zijn gevangenschap in Rome en vlak voor zijn dood, geschreven. Hierin moedigt deze Timotheüs aan om het ontvangen vuur van de heilige Geest ‘warm’ te houden en het aan te wakkeren. Hierdoor wint de liefde in actie onder leiding van de Geest van God, aan kracht en bezonnenheid. En is zij, ondanks het lijden dat op zijn en ons pad komt, een getuigenis zonder schroom van Jezus Christus, die ons door zijn levenwekkend kruis heeft gered. Bij Hem weten wij ons veilig en bij Hem zijn wij thuis in voor en – tegenspoed. Door en in Jezus zijn wij een deeltje van de liefde in actie en verliezen wij de moed niet voor iets dat wij mochten ontvangen en dat wij alleen beetje bij beetje kunnen opnemen… AMEN
Overwegingen van achter ons liggende zondagen klik hier
